Terwijl de coronamaatregelen in Nederland en het UMC Utrecht langzaam versoepelen, woedt corona nog flink in Suriname. Ziekenhuizen kampen met tekorten aan bedden, medicijnen en personeel. Onze collega en oud IC-verpleegkundige Marianne de Jong vertrok vrijwillig naar het ’s Lands Hospitaal in Paramaribo om te helpen op de IC.
Als bevlogen, betrokken medewerker van het UMC Utrecht pakte Marianne haar oude vak als verpleegkundige – waar ze 30 jaar geleden op de Catharijnesingel mee begon - weer op om te helpen waar het nodig was en kon. Op 10 mei jl. vertrok ze en werkte ze voor vijf weken samen met Surinaamse collega’s op de IC. “Het leek wel een oorlogssituatie”.
‘Ik zie de mens’
Al tien jaar komt Marianne voor haar werk op de Antillen en in Suriname. De levensstandaard is er lager dan dat wij gewend zijn, er is veel armoede en kansenongelijkheid. Vooral jongeren zijn hier slachtoffer van. De coronapandemie maakt dat extra zichtbaar. Marianne: “Een stem in mij zei: ik moet iets doen. Er kwam in mij een oerkracht naar boven. En, als moeder van vier kinderen en met mijn ervaring in de zorg, voelde ik me sterk verantwoordelijk voor de (ei)landen onder de paraplu van het (voormalig) Nederlands Koninkrijk. Iemand zei eens tegen mij: ‘Je hebt een Surinaams hart’. Misschien klopt dat wel, maar mijn hart klopt voor iedereen, blank of getint: ik zie de mens.”
De 3 M’s: aan alles was gebrek
Door het negatieve reisadvies waren er geen vluchten naar Suriname. Toch regelde de minister van Volksgezondheid met het consulaat dat Marianne 1,5 dag later in een vliegtuig zat. De nood was hoog. Vanaf dag één werkte ze op de IC: prikken zetten, infusen aanleggen en besluiten nemen. De benodigde medicijnen waren met regelmaat op, er was personeelsgebrek, iedereen draaide dubbele diensten en veel (jonge) mensen overleden. Marianne: “Het leek wel een oorlogssituatie. Ik ben letterlijk op mijn sneakers naar de minister van Volksgezondheid in Paramaribo gelopen, waar ik in de eerste instantie werd weggestuurd. Onmacht en wanhoop, dat voelde ik.” Uiteindelijk werd Marianne gevraagd toch naar het ministerie te komen en had ze een hotline met de rechterhand van de minister. Ze kreeg de 3 M’s voor elkaar: meer materialen, medicijnen en mensen.
Nu samen doorpakken
Samen met collega’s van het UMC Utrecht en andere academische ziekenhuizen, de Surinaamse ambassade en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft Marianne aan de basis gestaan van hulp aan Suriname. Elke vrijdag vertrekt er nu een vliegtuig met spullen en personeel die kant op. Ook collega’s van het UMC Utrecht worden ingezet op deze humanitaire missie. Marianne is ook betrokken bij het opzetten van vaccinatielocaties en bezetting. “Ik hoop dat we deze warme band met Suriname kunnen behouden en samen kunnen doorpakken met het UMC Utrecht. We kunnen een prachtige bijdrage leveren aan de zorg in Suriname, bijvoorbeeld door onze afgeschreven materialen die nog goed zijn te delen*. Denk aan reanimatiepoppen, fantomen, bedden of heel simpel: gordijnen voor tussen de bedden. Die hebben ze daar nauwelijks.” Ook met haar stichting Amigoal wil Marianne een bijdrage leveren aan gezondheid en welzijn. Want samen weet je meer en kun je meer!
Grenzen vervagen letterlijk
Mariannes missie is geslaagd: ze heeft als mens een bijdrage geleverd en er veel van geleerd. “Tijdens het leiderschapsprogramma Connecting Leaders van het UMC Utrecht spraken we over authenticiteit, mijn kracht en mijn valkuilen. Je moet jezelf kunnen zijn. Ook al ben ik soms wat conflict mijdend, ik voelde me hier sterk en toonde lef om te zeggen waar het op het stond tegen de politiek betrokkenen. Ik ben dit aangegaan en het is gelukt: de problematiek in Suriname heeft echt een podium gekregen.” Want nu is er structurele hulp aan Suriname vanuit Nederland. Door de steun van velen zijn o.a. het UMC Utrecht en Suriname bij elkaar gekomen. Ook heeft het ons verbinding gebracht. Het is mooi om te zien dat open staan voor elkaar, durf en elkaar opzoeken tijdens een humanitaire missie als dit, snel grenzen laat vervagen. Letterlijk.”
Marianne de Jong is manager van PAZIO (Patiënt georiënteerde Zorg Informatie Omgeving), een onderdeel van de directie informatietechnologie (DIT) van het UMC Utrecht. Daarnaast is Marianne oprichter en voorzitter van Stichting Amigoal.
*Heb je spullen die het 's Lands ziekenhuis in Paramaribo zou kunnen gebruiken? Neem dan contact op met Marianne via M.deJong-52@umcutrecht.nl